سخنرانی علمی با عنوان «نوبل پزشکی ۲۰۲۲ و انسان نئاندرتال» در دانشکده زیست شناسی دانشکدگان علوم برگزار شد.

سخنرانی علمی با موضوع معرفی جایزه نوبل پزشکی  2022 توسط آقای دکتر حامد وحدتی نسب مدیر گروه باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس 7 آذرماه 1401، در دانشکده زیست­ شناسی دانشگاه تهران با حضور جمعی از استادان و دانشجویان برگزار شد.

در این سخنرانی عنوان شد که، پیش از این دریافت کنندگان مهمترین جایزۀ عرصۀ علم پزشکی یعنی جوایز نوبل پزشکی، همواره دانشمندان و پژوهشگران فعال در جوانب مختلفِ درمان بودند.  با این حال، نوبل پزشکی سال 2022 یک استثناء مهم در این میان به شمار می­رود.

برندۀ این جایزه، پروفسور سوانتِه پابو (متخصص دیرین-ژنتیک انسانی) با ملیت سوئدی از انستیتو مکس پلانک است. پابو از بنیانگذاران علم نوظهور دیرین-ژنتیک است که از سال 1997 به طور پیوسته مشغول پژوهش بر روی روش­های استخراج DNA از استخوان­های باستانی و به ­ویژه انسان ریخت­های منقرض شده مانند انسان نئاندرتال و انسان دنیسووا بوده است. حاصل بیش از دو دهه پژوهش وی و همکارانش استخراج موفق ژنوم باستانی از انسان­های یاد شده در موارد متعدد و مقایسه آن با ژنوم انسان­های هوشمند کهن و امروزین بوده است.

 پابو و همکارانش به روشنی نشان داده­ اند که برخلاف تصور پیشین، انسان­های امروزی (انسان هوشمند هوشمند) و دو انسانِ منقرض شدۀ نئاندرتال و دنیسووا، دو گونۀ انسانی مجزا نبوده، بلکه توانسته ­اند با درجاتی با یکدیگر آمیزش و تبادل ژن داشته باشند و به ­همین دلیل می­بایست تحت یک گونۀ زیستی (و البته زیرگونه­ های متفاوت) طبقه ­بندی گردند. تحقیقات وی تاکنون نشان داده که تمامی مردمان روی کرۀ زمین بین 1 تا 4 درصد در ژنوم خود دارای ژن انسان نئاندرتال هستند. این کشف، پنجرۀ جدیدی به روی داستان پیدایش و پراکنش انسان هوشمند گشوده است. قابل ذکر است که در حال حاضر رشته باستان­شناسی زیستی در مقطع کارشناسی ارشد با همکاری دانشکده ادبیات در این دانشکده برگزار می­شود.